Kırşehir'in gizemli yeraltı şehirleri

Kırşehir, özellikle Roma ve Bizans dönemlerinde yoğun yerleşime sahne olmuş, bu nedenle de pek çok yer altı şehrine ev sahipliği yapan önemli bir Anadolu kentidir. Bu yer altı şehirleri genellikle Hristiyanların baskılardan korunmak amacıyla inşa ettikleri, savunmaya yönelik karmaşık yapılardır.Yeraltı Şehirleri tarih, kültür ve doğa turizmi açısından oldukça ilgi çekici alanlardır.Bu anlamda Kırşehir için oluşturulacak bir tarih ve kültür rotasında yeraltı şehirlerinin büyük bir payı olacaktır. İşte Kırşehir'deki başlıca yer altı şehirleri ve detaylı bilgiler: 1. Mucur Yer Altı Şehri Konum: Kırşehir’in Mucur ilçesi merkezinde bulunur. Tarih ve Amaç: M.S. 3.-4. yüzyıllarda, Roma döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Erken Hristiyanlar tarafından Roma baskılarından kaçmak ve gizlenmek amacıyla kullanıldığı düşünülmektedir. Yapısal Özellikler: Yer seviyesinden yaklaşık 7-8 metre derinlikte yer alır.42 oda, dehlizler, ahırlar, ibadet alanları ve havalandırma bacalarından oluşur.Bazı bölümleri iki veya üç katlıdır.Girişleri kapatmak için büyük, yuvarlak taş kapaklar kullanılmıştır; bu kapaklar güvenlik amacıyla kolayca hareket ettirilebilir şekilde tasarlanmıştır.Şehrin, Kırşehir’deki Aşık Paşa Türbesi civarına kadar uzandığına dair iddialar olsa da, bu henüz tam olarak kanıtlanmamıştır. Keşif ve Günümüz Durumu: Mucur Yer Altı Şehri, yapılan temizlik ve düzenleme çalışmalarıyla ziyarete açılmıştır. Turistler tarafından ilgi gören bir nokta haline gelmiştir. Önem: Mimari yapısı ve güvenlik sistemleriyle, dönemin yaşam koşullarını ve savunma stratejilerini anlamak açısından değerli bir örnektir. 2. Dulkadirli İnli Murat Yeraltı Şehri Konum: Kırşehir il merkezine yaklaşık 45-50 kilometre mesafede, Dulkadirli Beldesi’nde yer alır. Tarih ve Amaç: Erken Hristiyanlık döneminde sığınak olarak kullanıldığı tahmin edilmektedir. Bazı araştırmacılar, buranın bir manastır kompleksi olabileceğini öne sürmektedir. Yapısal Özellikler: Kaya zeminin oyulmasıyla iki katlı olarak inşa edilmiştir.Yuvarlak kemerli koridorlar, kare planlı 10 oda ve bir iç avluya sahiptir.Güvenlik için manivela sistemiyle hareket eden yuvarlak taş kapılar bulunur.1987’de yapılan kazılarda 7 kapısı açılmış, bir su kuyusu ve basamaklar ortaya çıkarılmıştır.Doğuya doğru 130 metre uzakta başka bir yer altı yapısına bağlandığı ve bir “yer altı şehirleri ağı” oluşturabileceği düşünülmektedir. Keşif ve Günümüz Durumu: 2015 yılında tamamlanan düzenleme çalışmalarıyla ziyarete açılmıştır. Günün her saati ücretsiz olarak gezilebilir. Önem: Bağlantılı yapılarıyla, Kırşehir’deki yer altı şehirlerinin bir ağ şeklinde organize olmuş olabileceği fikrini destekler. 3. Kepez Yer Altı Şehri Konum: Kırşehir’in Mucur ilçesine bağlı Kepez Köyü yakınlarında yer alır. Tarih ve Amaç: Roma ve Bizans dönemlerinde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Savunma ve sığınma amacıyla kullanıldığı düşünülmektedir. Yapısal Özellikler: Daha küçük ölçekli bir yer altı şehri olup, tek katlı bir yapıya sahiptir.Dar tüneller, birkaç oda ve havalandırma deliklerinden oluşur.Diğer yer altı şehirlerine göre daha az karmaşık bir plana sahiptir. Keşif ve Günümüz Durumu: Henüz tam anlamıyla arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkarılmamış ve ziyarete kapalıdır. Yerel halk tarafından bilinmekle birlikte, turistik açıdan geliştirilmemiştir. Önem: Bölgedeki yer altı şehirlerinin çeşitliliğini göstermesi açısından dikkat çeker. 4. Kümbetaltı Yeraltı Şehri: Konumu: Kırşehir merkezde, Ahi Evran Külliyesi yakınlarında bulunmaktadır. Adını üzerindeki kümbetten almaktadır. Özellikleri: Diğerlerine göre daha küçük ölçekli bir yeraltı yerleşimidir. Daha çok depolama ve kısa süreli barınma amaçlı kullanıldığı düşünülmektedir. Tarihi: Kesin tarihi bilinmemekle birlikte, diğer yeraltı şehirleriyle benzer dönemlerde kullanılmış olabileceği tahmin edilmektedir. Günümüzdeki Durumu: Tamamen turizme açık olup olmadığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır, ancak külliye ziyaretçileri tarafından merak edilmektedir. 5. Gümüşkümbet Yeraltı Şehri (Yeni Tespit Edilenler Arasında) Konum: Kırşehir merkezine bağlı Gümüşkümbet Köyü'ndedir. Durumu: Yeni tespit edilen yapılardan biridir. Özellikleri: Keşif aşamasında olup detaylı bilgi kazı çalışmaları sonrası netleşecektir. Önem: Bölgedeki yer altı şehirlerinin çeşitliliğini göstermesi açısından dikkat çeker. 5. Diğer Yeraltı Şehirleri: Yukarıda belirtilenlerin dışında, Kırşehir ve çevresinde Seyfe Köyü Yeraltı Şehri, Pınarkaya Yeraltı Şehri, Altınyazı Yeraltı Şehri, Aksaklı Yeraltı Şehri, Özbağ Kızılcaköy Yeraltı Şehri, Sıdıklı Kulpak Yeraltı Şehri ve Karacaören Yeraltı Şehri gibi çok sayıda ve henüz detaylı olarak araştırılmamış yeraltı yerleşimleri de bulunmaktadır. Bu yerler hakkında detaylı bilimsel çalışmalar henüz yeterli düzeyde değildir. Bunların dışında Kırşehir’de , 20’ye yakın yer altı şehri olduğu tahmin edilmektedir. Ancak bunların çoğu ya henüz keşfedilmemiş ya da detaylı bir şekilde araştırılmamıştır.Özellikle Kaman ve Çiçekdağı ilçelerinde, yerel halkın bildirdiği ancak resmi kazılarla ortaya çıkarılmamış yapılar bulunmaktadır.Bu şehirlerin birçoğunun Kapadokya bölgesindeki yer altı şehirleriyle bağlantılı olabileceği teorisi üzerinde durulmaktadır.