Samsun, Havza, Amasya, Erzurum, Sivas, Kayseri, Mucur, Hacıbektaş, Kırşehir, Kaman ve Ankara…   19 Mayıs 1919’da başlayan kurtuluş mücadelesinin dönüm noktası Sivas Kongresi’nden sonra Ankara’ya uzanan o kutsal yolculuğun 103. yıldönümündeyiz.   Sivas Kongresi’nin ardından Mustafa Kemal Paşa ve Temsil Heyeti zaferin yalnızca Anadolu halkının desteğiyle kazanılacağının inancıyla 18 Aralık 1919’da Sivas’tan yola çıktı. Bu kutsal yolculuğun hedefi, Anadolu halkını bir Meclis çatısı altında birleştirecek Ankara’dır.   Mustafa Kemal Paşa ile birlikte heyette Rauf (Orbay), Alfred (Ahmet) Rüstem, Yaver Cevat Abbas (Gürer), Mazhar Müfit (Kansu), Hakkı Behiç (Bayiç), İbrahim Süreyya (Yiğit), Hoca Raif (Dinç), Dr. Binbaşı Refik (Saydam), Hüsrev (Gerede) ve görevliler vardır.   “21 Aralık 1919 sabah saat 10’da Kayseri’den hareket ettik. Saat birde Himmet Dede Köyü’nde mola verdik. Akşamın altı yirmisinde Mucur’a geldik.”    Kayseri’den sonra Mucur’da sabahlayan Mustafa Kemal Paşa ve Temsil Heyeti, 22-23 Aralık günlerinde Hacıbektaş’ta bulunan Hacı Bektaş-ı Veli dergâhında Çelebi Cemalettin Efendi ve Niyazi Baba ile görüşerek önemli temaslarda bulunmuşlardır.   23 Aralık’ta tekrar Mucur’a dönen heyeti 21 Aralık’taki gelişlerinde habersiz yakalanmış olan Mucur halkı bu kez Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Kaymakam Cevat (Akın) Bey ve Mucur halkı ile birlikte Kurugöl girişinde karşılamışlardır.    Burada (Osman Bölükbaşı’nın halası olduğu söylenen) Gülizar ninenin söylediği şiir Anadolu halkının Mustafa Kemal Paşa’yı ne denli umutla beklediğini göstermektedir.   “Yanında paşalar hizaya durur, Mucur çarşısında kurt gibi yürür İnşallah kâfiri kalbinden vurur Düşmanı yurdumdan kov Kemal Paşa Nice zulüm gördük evveli âhir Aşımız ekmeğimiz kan ile zehir Sana omuz verir koca Kırşehir Düşmanı yurdumdan kov Kemal Paşa Cemâlin benziyor şu doğan güne Niyazım var sahip çıkasın dine Sana kurban olsun Gülizar nine Düşmanı yurdumdan kov Kemal Paşa”   24 Aralık 1919 Çarşamba günü Mucur’dan ayrılan Mustafa Kemal Paşa ve Temsil Heyeti’ni Kırşehirliler aynı gün Kılıçcı Köprüsü’nde büyük bir kalabalıkla karşılamışlardır.   Öğrencileriyle birlikte Yenice Mahallesi’ne Mustafa Kemal Paşa’yı karşılamaya giden Ortaokul Müdürü Ömer Aydın (Genç) Bey de o günlere tanıklık etmektedir.   “… Birkaç günden beri ilimiz hudutlarına gelen Mustafa Kemal ve arkadaşlarını görmek, onun kurtarıcı varlığında ümitsiz, neşesiz ruhlarımızı yıkamak bizim için en büyük ihtiyaçtı. Talebelerimle yağmurlu bir günde onları karşılamak üzere Yenice mahalleye gittik. Kılıçcı Köprüsü’ne kadar gitmemizi mini mini yavruların bulunuşu engelledi. Bankacı Sadık Efendi’nin evini dönen atlıyla, heyecanımız son haddini buldu. ‘Müdür Bey, geliyorlar!’ diyen atlı sözünü bitirmeden otomobiller sokağın kıvrımlarından göründü. Talebelerin önüne gelince durdular ve indiler. Artık içimdeki zehirde, azapta bir hafiflik, ruhumu kavuran elemde tatlı bir teselli hâsıl oldu. Engin, mavi gözleriyle hepimizi süzen Mustafa Kemal’i çocuklarıma şu sözlerle takdim ettim, “Aziz yurdumuzu çizmeleriyle kirleten düşmanı kovmak için canlarını ortaya koymuş, tarihin en şanlı sayfalarına giren milli kahramanlarımızdandır. Onları size tanıtmakla bir ders daha vermiş oluyorum. Yurt için çalışanları nesiller unutur mu?” dedim. Bu sözlerime teşekkürle yollarına devam ettiler.”    Mustafa Kemal Paşa burada Kırşehir Gençler Derneği’ni de ziyaret etmiştir. Kırşehir Gençler Derneği’nin kurucuları; Garipoğlu Reşat (Özdeş) Başkan, Mustafa Hilmi (Nural) Sekreter, Mehmet Fevzi (Saçak) Muhasip Üye, üyeler ise Cevat Hakkı (Tarım), Mehmet Tayip (İhtiyaroğlu), Orman Memuru Katırcıoğlu Ahmet Bey ile Vergi Dairesi Veznedarı Sıtkı (Doğu) Beydir.  Mustafa Kemal Paşa Derneğin ziyaret defterine notunu düşerek imzalamıştır.   “Kırşehir gençleri, vatanımızda gençliğin kıymetli enmuzeci olduklarını isbat edecek efkar-ı metine ve musube ile mütehalli bulundukları kanatı ile vas-ı imza eyleriz.” [Kırşehir gençlerinin, ülkemiz gençliğinin değerli bir örneği olduklarını kanıtlayarak ve doğru görüşlerle donatılmış oldukları kanaati ile imzalarız.]   Kapıdan ayrılırken Kırşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Müftü Halil (Gürbüz) Efendi ile beraber çıktılar. Çalışmalar hakkında bilgi alarak bir müddet yürüdükten sonra kalmaları için ayrılan Sait Efendi oğlu öğretmen Mustafa (Erdem) Bey’e ait ırmak kenarındaki eve gittiler. Gece şehrin ileri gelenleri ile temaslar yaparak durum hakkında fikir alışverişinde bulundular. Ata’nın kaldığı evin önünde tertiplenen fener alayı mensuplarından Ortaokul Müdürü Ömer Aydın (Genç) Bey’in bir taşın üzerine çıkıp verdiği söyleve, Mustafa Kemal Paşa şöyle karşılık verdi:   -Bu milletin içinden çıkan Namık Kemal: “Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini, yokmuş kurtaracak bahtı kara maderini” demiş. Bu milletin içinden çıkmış olan ben Mustafa Kemal olarak diyorum ki: “Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini, elbet bulunur kurtaracak bahtı kara maderini”    Heyet, 25 Aralık Perşembe günü Kaman’a gitmek üzere yola çıkmıştır. Yine Kırşehir halkı karşılarken olduğu gibi uğurlarken de büyük sevgi gösterilerinde bulunmuşlardır. Mustafa Kemal Paşa ve beraberindeki heyete Kaman’da Belediye Başkanı Halil (Gönç) Bey ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ev sahipliği yapmışlardır. Kaman Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanlığını yapan Bektaşoğlu Ali Çavuş Kayseri-Kırşehir üzerinden gelen yardımların Köprüköy (Keskin) ve Yahşihan’da bulunan askeri depolara ulaştırılmasında hizmet etmiştir. Kaman’a gelen Mustafa Kemal Paşa ve heyetini konağında misafir etmiştir. Cemiyetin üyeleri Kaman’dan Ankara’ya geçen Temsil Heyeti’nin yol güvenliğini de sağlamıştır.    Yine Kaman-Keskin bölgesinde nüfuz sahibi Cerit aşiretinden Hamitli Rıza Bey de, Keskin’de kurulan Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin kurucusudur. Vahdettin yanlısı olan Ankara Valisi Muhittin Paşa’yı 19 Eylül 1919 tarihinde Rıza Bey komutasındaki atlı birlikler Keskin ile Elmadağ arasında bulunan Kılıçlar mevkiinde yakalayarak, Sivas’ta bulunan Mustafa Kemal Paşa’ya teslim etmişlerdir.   26 Aralık Cuma günü Kaman’dan ayrılan Mustafa Kemal Paşa ve Temsil Heyeti, geceyi Beynam köyünde (Bâla)  Muhtar Veli Çavuş’un evinde geçirdikten sonra 27 Aralık Cumartesi günü Ankara’ya ulaşmışlardır.   Mustafa Kemal Paşa ve Temsil Heyeti’ni Ankara’ya girmeden önce Gölbaşı’nda 20. Kolordu Kumandanı Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ile Ankara Vali Vekili Defterdar Yahya Galip (Kargı) Bey karşılamışlardır. Dikmen Keklikpınarı’nda ise atlılar ve seğmenlerin eşlik ettiği Ankara halkı coşkulu bir şekilde karşılamıştır.   Artık Ankara örgütlenmenin merkezi ve yeni kurulacak cumhuriyetin başkenti olacaktır. Anadolu halkı bu bozkırda kendi elleriyle yeni bir ülke kuracaktır.   Bu tarihi yolculuğu başlatan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e ve o günlere değer katan Anadolu insanına saygıyla, minnetle…   Recep Yılmaz