Ar-Ge Serasında yapılan çalışmalarla ilgili bilgi veren Proje Yürütücüsü Doç. Dr. Hakan Başak, Ar-Ge serada kamu, özel sektör ve üniversite işbirliğine örnek, topraksız tarımda bitki yetiştirme ortamı olarak en yaygın kullanılan ithal ürün kokopite alternatif olabilecek yerli üretim yetiştirme ortamının geliştirilmesine yönelik bir Ar-Ge çalışması yürütüldüğünü ifade etti. Kokopit hakkında teknik bilgi aktaran Başak, kokopit birim fiyatı 2.5 dolar/slab seviyelerine ulaştığını ideal kullanımının bir yıl maksimum kullanım süresi ise iki yıl olduğunu söyledi. Ar-Ge çalışmasında kullanılan genleştirilmiş hafif kil agregası 1200˚C de ısıtılıp sıkıştırılarak elde edilen bir ürün olduğu için dezenfeksiyona dayanıklı olup minimum topraksız tarımda 10 yıl sorunsuz kullanılabildiğini anlatan Başak, perlitin ise ortalama 3-5 yıl dezenfekte edilerek kullanılabildiğini ve yine kokopite göre çok daha uzun kullanım ömrüne sahip olduğunu belirtti.     YERLİ ÜRÜN DAHA UCUZ VE UZUN ÖMÜRLÜ OLACAK Prof. Dr. Vatan Karakaya ise yaptığı değerlendirmede geldikleri noktanın bir ekip çalışmasının ürünü olduğunu söyledi. Karakaya, iş birliği yapılan kamu kuruluşları ve özel sektör firmaları ile seracılık alanında dışa bağımlılığı azaltacak yerli ve milli girdi ile teknoloji üretmeyi ve geliştirmeyi hedeflediklerini; bu sayede örtü altı yetiştiriciliğinde verim ve kaliteyi artırarak bölgesel kalkınmaya katkı sağlama amacına ulaşacaklarını dile getirdi. Topraksız tarımda bitki yetiştirme ortamı olarak kullanılan kokopitin birim fiyatının 2.5 dolar seviyelerinde olduğunu hatırlatan Karakaya, yerli imkânlarla elde edilebilen bu ürünlerin birim fiyatının ise 1.5 doların altında ve hafif kil agregasının 10 yıla kadar perlitin ise 5 yıla kadar daha uzun ömürlü olduğu bilgisini verdi.     TÜRKİYE'NİN ÖNDE GELEN FİRMALARIYLA ORTAK ÇALIŞMA Çalışmalar kapsmaında, Kışehir Ahi Evran Üniversite'sinin,  Türkiye'nin önde gelen firmalarıyla  ortak Ar-Ge çalışmaları yürütmek üzere iş birliği protokolü imzaladığını belirten  Rektör Karakaya, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (TÜRKŞEKER), genleştirilmiş hafif kil agregası üretimi gerçekleştiren Söğüt Toprak ve Madencilik A.Ş. ve perlit üreticisi Agropas (Agroperlite) firmasının bunlardan bazıları olduğunu kaydetti. Karakaya, Ar-Ge çalışmalarında farklı tanecik büyüklüğüne sahip genleştirilmiş hafif kil agregaları ile perlitin 30 farklı karışım oranı, kokopit ile kıyaslanarak domates bitkisinde verim ve kaliteye etkisi araştırıldığını ifade etti. 2021 Ekim ayında başlanan Ar-Ge çalışmasında ilk salkımların hasadının yaklaştığını anımsatan Karakaya, denemelerin 2022 yaz sonuna kadar sürdürüleceğini anlattı. Karakaya, Ar-Ge çalışması süresince yetiştirme ortamlarından elde edilen verim, ürün kalitesi, bitkilerin gelişme durumu yapılan ölçüm ve analizler ile takip edilerek, deneme sonunda kokopite alternatif olabilecek en uygun karışım oranının belirleneceğini söyleyerek sözlerini tamamladı.