Asıl maksat nadir elementler ve değerli madenler olabilir

Son dönemde Türkiye'de bir madencilik furyası aldı başını gidiyor.Özellikle uluslararası firmaların başını çektiği ve yerel firmaların arka planında yer alan küresel sermaye, altın madeni adı altında nadir ve değerli madenlerin peşine düşmüş olabilir.Çünkü firmaların resmi kurumlara sundukları raporlar kendi içinde çelişkilerle dolu olmakla birlikte elde edilen veriler ve numuneler de şüpheleri haklı çıkarır nitelikte. Örneğin küresel firmalarla işbirliği yaparak Türkiye'de madencilik faaliyeti gerçekleştiren ve kendisini yerli olarak tanıtan bir maden şirketi, sunduğu ÇED raporunda bir ton kadan yarım gram altın üreteceğini belirtiyor.Firma raporunda altın dışında herhangi bir yan ürün ya da maden çıkarmayacağının da altını çiziyor. ÇED raporunda prit şeklindeki maden cevherinin Türkiye'de kurulacak işletmede kayaçtan kimyasallarla ayrıştırılacağı ve ayrıştırılan maden cevherinin yurt dışında zenginleştirme tesislerinde elementlere ve madenlere ayrılacağı ifade ediliyor.Ancak aynı firma cevherden sadece altın üreteceğini dile getiriyor.Burada kafaları karıştıran bir sonuç ortaya çıkıyor. Çünkü firma 1 ton kayadan yarm gram altın çıkaracağını belirtmesine rağmen üretim yapılacak bölgeden gelen numune görüntüleri firmayı yalanlar ntielikte çünkü ufacık kaya parçalarında bile 3-4 gramlık maden cevheri rahatlıkla görülebiliyor.Peki neden zenginleştirme işlemi Türkiye'de değil de yurt dışında yapılıyor. Dünyada askeri ve teknolojik alanda kullanılan ve çok değerli olan madenler stratejik ürün sınıfına giriyor ve bu madenleri yurt dışına çıkarabilmek o kadar da kolay değil.Ancak bunu kolay şekilde yapabilmenin bir başka yolu daha var.O da prit şeklinde altın ile birlikte yer alan cevherleri yurt dışına çıkararak yapabiliyorlar. Örneğin titanyum, lityum, toryum gibi nadir metaller ile birlikte pekçok alanda stratejik öneme sahip nadir elementler cevher zenginleştirmesi adı altında yurt dışına kaçırılıyor.Firmalar raprolarında sadece altın üreteceklerini dile getiriyor ve beyan ettikleri altın üzerinden devlete yüzde 2'lik pay ödüyor.Çok küçük bir yüzde bile kayıp olarak görülürken asıl olarak Türkiye'nin nadir elementleri ve değerli madenleri yurt dışına çıkarılmak isteniyor olabilir. Bilindiği üzere titanyum uçak gövdelerinde ve birçok alanda kullanılan teknolojik bir ürün olmakla birlikte lityum elektrikli araçlarda ve bataryalarda kullanılırken toryum alaşımlarda ve teknolojik cihazlarda ısı direncini arttırmak için kullanılıyor.Nadir elementlerin kullanım alanı ise oldukça geniş. Türkiye'nin bu madencilik faaliyetlerini ve olası nadir element ve değerli madenlerin yurt dışına çıkarılma girişimlerini önlemeye yönelik çok daha radikal kararlar alması ve buna göre yeni yönetmelikler uygulaması gerekiyor.Aksi takdirde kaçırılan nadir elementler ve değerli madenlerle üretilen teknolojileri satın almak için birçok konuda tavizler vermeyi sürdürür ve sahip olduğumuz avantajları aleyhimize çevirmeye devam ederiz.